روانپزشک کیست؟ کار روانپزشک چیست؟
روانپزشک ( Psychiatrist ) ، پزشکی است که متخصص تشخیص و درمان بیماری های روانی یا روان درمانی می باشد. کار روانپزشک، تشخیص، ارزیابی، درمان و پیشگیری از اختلالات رفتاری، عاطفی و ذهنی است.
همه روانپزشکان برای سنجش و درمان بیماری های روانی آموزش می بینند. روانپزشکان و متخصصان بهداشت روانی تنها کسانی هستند که مرجعیت تجویز دارو برای درمان بیماری های روانی را دارند. برخی از روانپزشکان متخصص در کمک به گروه سنی ویژه ای می باشند، مانند روانپزشک کودکان، که درمان گروه سنی کودکان یا نوجوانان را بر عهده دارند.
تفاوت روانشناس ، مشاور و روانپزشک
برخی از مردم گاهى روانپزشک را با روانکاو و روان شناس و یا مشاور اشتباه می گیرند. از نظر تحصیلی و فرایند آموزشی، روانپزشک پیش از روانپزشک شدن باید از دانشکده پزشکى فارغ‌التحصیل شده و مدرک دکتری عمومی اخذ نموده و سپس آموزش بیماری های روانی را دیده و متخصص روانپزشکی شود اما روانشناس و مشاور در رشته روانشناسی، ابتدا نسبت به دریافت مدرک کارشناسی و سپس در مراحل بعدی کارشناسی ارشد و یا دکتری اقدام می کنند.
اما از نظر کار و وظیفه ای که هر یک از این متخصص ها انجام می دهند نظر دکتر غلامرضا میرسپاسی، نایب‌رئیس انجمن روانپزشکان ایران و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران را مرور می کنیم :
” وقتی یک فرد با مشکلی برخورد میکند (مثلا یک مشکل تربیتی با فرزندش) ابتدا از یک دوست یا بزرگ‌تر نظرخواهی میکند و آن دوست بر اساس تجربه‌های محدودش نقطه نظراتی را مطرح میکند که می‌تواند مفید باشد یا نباشد. پس از آن، اگر فرد از آگاهی و بینش بهتری برخوردار باشد، به جای رفتن سراغ اعمال مضحک (مثل کف‌بینی و طالع‌بینی) سراغ اهل فن می‌رود و مثلا سعی میکند با خواندن کتاب یا مقاله، مشکلاتش را حل کند. به طور مثال، در زمینه تربیت کودکان کتابی مطالعه میکند؛ و البته معمولا آن کتاب، کامل نیست و به طور اختصاصی برای ما تدوین نشده. در گام بعدی، فرد با یک مشاور تماس می‌گیرد؛ البته مشاوره تلفنی می‌تواند راهکار مفیدی باشد ولی چون تماس چهره به چهره وجود ندارد، احساس خوبی نیز تجربه نمی‌شود و معمولا کلی‌گویی‌هایی صورت می‌گیرد. از این‌رو فرد، قدم بعدی را برای رفتن نزد یک مشاور برخواهد داشت. مشاور هم سعی میکند راهکارهایی ارایه دهد و در صورتی که مشکل همچنان باقی بود فرد باید از یک روانشناس بهره بگیرید تا با بررسی مسایل و مشکلات و توانایی‌های منحصر به فرد او کاری کند که بتواند راه ساده‌‌ای را در زندگی انتخاب کند.
حال پس از بررسی‌های همه جانبه روانشناسی و ارایه راهکار‌های مناسب فرد متوجه شود که جایی از مغزش دچار مشکل شده است. حالا باید نزد روانپزشک رفته تا با دریافت داروهای خاصی تنظیم هورمونی وضعیت عادی خود را به دست آورد و یا از یک متخصص مغز و اعصاب بخواهد او را معاینه کرده و در صورت لزوم، عمل جراحی انجام دهد تا فرد بتواند دوباره به روانشناس خود مراجعه کند. “
منبع: سایت معتبر درمانکده
آمار و ارقام و برخی مشکلات موجود
آمارها حاکی از آن است که ۱۰ تا ۱۴ میلیون نفر از مردم ایران حداقل یک بار در عمر خود مسائل روانی را به نوعی تجربه کرده‌اند. علی معین، رئیس کرسی یونسکو می‌گوید: براساس آمار سازمان WHO از هر ۴ نفر در خانواده حداقل یک نفر دچار اختلالات روانپزشکی هستند و اعضای خانواده‌ها نیز معمولاً درگیر مشکلات بیماران می‌شوند.
اما علاوه بر مشکلات فرهنگی که در این زمینه در کشور وجود دارد و بیمار را از مراجعه به روانپزشک باز می دارد یکی دیگر از مشکلاتی که حوزه درمانهای روانپزشکی با آن مواجه است، طولانی شدن مدت درمان‌هاست که در خیلی موارد باعث می‌شود بیماران درمان را رها کنند.
کارشناسان اذعان دارند اغلب داروهای روانپزشکی تحت پوشش بیمه هستند ولی درمانهای غیردارویی تحت پوشش بیمه نیستند و گاهی تصور می‌شود که جلسات غیردارویی که درمان بیمارهای روانی در آن اتفاق می‌افتد تنها گفت‌وگوی بین پزشک و بیمار است. در حالی که در این جلسات درمان صورت می‌گیرد.
متاسفانه این جلسات غیردارویی که برای درمان بیماران صورت می‌گیرد هزینه‌های بالایی دارد که تحت پوشش بیمه‌ها نیستند.
وظایف و مسئولیت متخصص اعصاب و روان
ارزیابی وضعیت ذهنی و فیزیکی بیماران برای تعیین ماهیت و حد اختلالات رفتاری، عاطفی و ذهنی
ارزیابی تاریخچه و سوابق پزشکی و روانپزشکی بیماران به منظور تشخیص بهتر بیماری و امکان تجویز بهترین درمان
انجام تست های مختلف برای تشخیص بیماری و یافتن بهترین راه درمان
تجویز دارو و برگزاری جلسات درمانی لازم تا بهبودی بیمار
همکاری با سایر متخصصان از جمله پزشکان، روانشناسان و… برای درمان همه جانبه بیمار تا رسیدن به بهبودی کامل او
- اما روانپزشک، پزشک متخصصی است که دوره عمومی پزشکی را طی کرده و پس از آن در رشته اعصاب و روان تخصص گرفته است.
متخصص مغز و اعصاب یا نورولوژیست هم پزشک متخصصی است که پس از طی کردن دوره پزشکی عمومی، تخصصش را در رشته مغز و اعصاب (نورولوژی) گرفته تا بتواند بیماری‌هایی مانند تشنج، ام‌اس، میگرن و سردرد‌های مختلف، فلج، سکته مغزی و کمردرد‌های مزمن و بیماری‌هایی از این قبیل را تشخیص دهد و درمان کند. روانپزشک نیز می‌تواند در درمان اضطراب‌ها، افسردگی‌ها و سایر مشکلات اعصاب و روان به مراجعانش کمک کند و به آنها دارو بدهد اما روانشناس نمی‌تواند دارو تجویز کند و معمولا روان‌درمانی میکند. ضمنا این نکته را هم باید یادآور شوم که جراح مغز و اعصاب هم می‌تواند جراحی‌هایی مانند برداشتن انواع تومور‌ها یا دیسک کمر را انجام دهد بنابراین هیچ شباهتی بین رشته‌های روانشناسی، روانپزشکی و تخصص مغز و اعصاب وجود ندارد.
